Ο Κίμων με πολύ στρατό βρισκόταν στη Μεσσηνία για να βοηθήσει τους Σπαρτιάτες στον πόλεμο που είχαν με τους είλωτες της Ιθώμης (Γ΄ Μεσσηνιακός πόλεμος), ενώ αντίθετα ο στόλος, που υποστήριζε το κίνημα, βρισκόταν αγκυροβολημένος στον Πειραιά και δεν ήταν, όπως συνήθως, σκορπισμένος σε διάφορες ναυτικές εκστρατείες. Αυτή τη στιγμή επέλεξε ο Εφιάλτης και, μαζί με τον Αρχέστρατο, κάλεσαν τον λαό της Αθήνας και του Πειραιά σε παλλαϊκή συγκέντρωση, στην πιο ιστορική συνεδρίαση της εκκλησίας του δήμου, και του ζήτησαν, με πρόταση που έκαναν από κοινού, να καταλύσει την εξουσία των ευγενών και να αναλάβει ο ίδιος ο λαός αυτοπροσώπως την κυβερνητική εξουσία.
Έτσι το 462 π.Χ., επί άρχοντος Κόνωνος, ο Εφιάλτης και ο Αρχέστρατος, μαζί με όλο τον λαό της Αθήνας και του Πειραιά, αφαίρεσαν από τη Βουλή του Αρείου Πάγου, όπως μας πληροφορεί ο Αριστοτέλης, όλες τις πολικές εξουσίες που είχε για την προστασία του πολιτεύματος, και άλλες απ’ αυτές παραχώρησαν στη Βουλή των πεντακοσίων και άλλες στον λαό και στα δικαστήρια.
Το 462 π.Χ. είναι μια ξεχωριστή στιγμή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το έτος αυτό γεννήθηκε η δημοκρατία τόσο ως πολίτευμα όσο και ως λέξη.
Το πολίτευμα που εγκαθιδρύθηκε από τον Εφιάλτη και τον Αρχέστρατο ήταν η ανάθεση της πολιτικής εξουσίας στους ίδιους τους πολίτες, ώστε να ασκούν την κυβερνητική εξουσία αυτοπροσώπως και όχι μέσω αντιπροσώπων τους. Ονομάστηκε δημοκρατία, γιατί ακριβώς η λέξη αυτή σημαίνει την εξουσία των πολιτών. Η λέξη είναι σύνθετη: Δήμος + Κράτος. Η λέξη κράτος σήμαινε εξουσία. Η λέξη δήμος είχε δύο έννοιες, μία κοινωνική και μία πολιτική. Στην κοινωνική της έννοια σήμαινε τον λαό σε αντιδιαστολή με την άρχουσα τάξη των ευγενών, ενώ στην πολιτική σήμαινε το σύνολο των εχόντων πολιτικά δικαιώματα πολιτών.
Στη δημοκρατία που εγκαθίδρυσαν ο Εφιάλτης και ο Αρχέστρατος, οι δύο έννοιες της λέξης δήμος ταυτίστηκαν, γιατί καταργήθηκε η διάκριση σε ευγενείς και λαό, και όλοι οι Αθηναίοι όλων των κοινωνικών τάξεων απόκτησαν τα ίδια πολιτικά δικαιώματα.
Η δημοκρατία ήταν η εξουσία όλων των πολιτών και όχι μόνο των πολιτών μιας ορισμένης κοινωνικής τάξης.
Η λέξη "δημοκρατία" δεν προϋπήρξε σαν ιδέα του πολιτεύματος της δημοκρατίας. Γεννήθηκε ταυτόχρονα με το πολίτευμα αυτό, για να το εκφράσει κατά τρόπο αυθεντικό.
Οι ιστορικοί της εποχής εκείνης των οποίων σώζονται τα έργα, Ηρόδοτος και Θουκυδίδης, αποσιώπησαν τελείως το κίνημα του Εφιάλτη και την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας.
Θα περίμενε κανείς ότι οι νεότεροι ιστορικοί θα κάλυπταν το κενό και θα έδιναν την έκταση που απαιτούν τα κοσμοϊστορικά αυτά γεγονότα, τα οποία έδωσαν νέο περιεχόμενο στην ανθρώπινη ιστορία.
Και όμως! Το κενό παραμένει μέχρι σήμερα. Η εικοσαετία 480–460 π.Χ., η πιο πλούσια σε ιστορικά πολιτικά γεγονότα, παραμένει ανεξερεύνητη. Το γεγονός αυτό δεν πιστεύω ότι είναι τυχαίο.
Ας επανέλθουμε όμως στα γεγονότα. Οι ολιγαρχικοί, βλέποντας τον λαό ενωμένο και αποφασισμένο να επιβάλει τη θέλησή του, δεν πρόβαλαν καμιάν αντίσταση. Η επανάσταση επικράτησε αναίμακτα, γιατί το σύνολο σχεδόν του στρατού των ευγενών, που θα μπορούσε να προβάλει αντίσταση, βρισκόταν με τον Κίμωνα στη Μεσσηνία.
Η μόνη τους ελπίδα ήταν η επάνοδος του Κίμωνα. Ο Κίμων επιστρέφοντας στην Αθήνα όχι μόνο δεν μπόρεσε να αλλάξει την κατάσταση, αλλά το μόνο που κατόρθωσε ήταν να καταδικαστεί σε εξορία ως "φιλολήκων και εχθρός του λαού".
Οι ολιγαρχικοί καταριόνταν τον Σόλωνα ότι επίτηδες είχε θεσπίσει τη συμμετοχή του λαού στην Εκκλησία του δήμου και τα δικαστήρια, για να καταλάβει ο λαός την εξουσία.